Gemengd gebied VNG-brochure in buitengebied

Door

Gemengd gebied VNG-brochure in buitengebiedgemengd gebied VNG-brochure

Een gemengd gebied in de zin van de VNG-brochure is een gebied met een matige tot sterke functiemenging. Direct naast woningen komen andere functies voor zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid, alsmede gebieden die direct langs de hoofdinfrastructuur liggen, kunnen als gemengd gebied worden beschouwd volgens de VNG-brochure. Waarom is deze kwalificatie zo belangrijk?

Het is erg belangrijk om een in een onderbouwing goed aan te geven hoe het plangebied kan worden gekwalificeerd. Is het een rustig buitengebied of een gemengd gebied? Onderbouw dit met foto’s en voer een schouw in het plangebied uit. Bij een gemengd gebied kunnen de richtafstanden die genoemd worden in bijlage 1 met 1 afstandsstap terug worden gebracht. Dit kan aanzienlijk schelen. Een goede onderbouwing ervan is dus heel belangrijk.

Gemengd gebied VNG-brochure? In deze zaak ging dat helaas mis. Volgens de gemeente was er ter plaatse sprake van lintbebouwing in het buitengebied. Aan de betreffende weg staat een aantal, al dan niet voormalige, boerderijen. Ook ligt het perceel nabij een bebouwingsconcentratie. Verder zijn er bedrijven aanwezig zoals een boomkwekerij, een bedrijf dat voorziet in koetsenverhuur en kleinschalig logeren alsmede een veehouderij. Ook ligt er volgens de gemeente een drukke weg op relatief korte afstand van het perceel.

Volgens de Afdeling is er echter geen sprake van een gemengd gebied in de zin van de VNG-brochure: “(…) Ter plaatse van het plangebied is voornamelijk sprake van uitgestrekte agrarische gronden met verspreid liggende agrarische bouwvlakken. Naast het plangebied ligt alleen de boerderij van appellant met schuin daartegenover de bijbehorende bedrijfsbebouwing. De eerstvolgende bebouwing ligt op meer dan 200 m en ook de door het college genoemde weg ligt op ongeveer 250 m. Verder bevinden zich in het gebied verspreid liggende woningen, welke veelal een agrarische oorsprong kennen. Dat op grotere afstand van het perceel enkele al dan niet agrarische bedrijven en woningen aanwezig zijn, doet naar het oordeel van de Afdeling niet af aan de omstandigheid dat de omgeving ter plaatse als overwegend agrarisch, en niet als gemengd gebied, valt te kwalificeren. (…).”  Lees meer in r.o. 9.1 van uitspraak ABRS 6 september 2017, no. 201608659/1/R2

Vragen of een onderbouwing nodig?

omgevingsjurist

VNG-brochure: gemengd gebied of gebied met functiemenging?

Door

VNG-brochure: gemengd gebied of gebied met functiemenging?VNG-brochure

Bij het bepalen van een geschikte afstand tussen milieugevoelige functies en bedrijvigheid is het erg belangrijk om het plangebied en de directe omgeving goed te kwalificeren. Wat is het voor een gebied? Welke functies komen er voor? De definities van gemengd gebied en gebied met functiemenging uit de VNG-brochure worden in de praktijk nogal eens door elkaar gebruikt. Hieronder een handig overzicht en jurisprudentie over dit onderwerp.

Milieuzonering is afhankelijk van omgevingstype – De VNG-brochure ‘Bedrijven en milieuzonering’ (editie 2009) bevat 2 systemen voor de beoordeling van de toelaatbaarheid van bedrijfsactiviteiten in de buurt van woningen in nieuwe situaties:

  • Richtafstanden tussen bedrijven en milieugevoelige functies
  • Afzonderlijke beoordelingssystematiek voor gebieden met functiemenging

Verschil tussen gemengd gebied en gebied met functiemenging in het kort

Het begrip Gemengd gebied wordt in de VNG-brochure gebruikt om richtafstanden tussen een bedrijventerrein of bedrijfslocatie en een gebied met een variatie aan functies weer te geven. De VNG-brochure geeft de volgende definitie aan: “Een gebied met een matige tot sterke functiemenging. Direct naast woningen komen andere functies voor, zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid. Daarnaast gebieden die direct langs de hoofdinfrastructuur liggen.” Zie onder A.

Een gebied met functiemenging wordt daarentegen gebruikt om aan te geven welke functies binnen een gebied met functiemenging onder welke voorwaarden toelaatbaar zijn. De VNG-brochure bevat daarvoor geen richtafstanden, maar kent 3 milieucategorieën aan de hand waarvan de toelaatbaarheid van activiteiten wordt beoordeeld. Zie onder B.

A: bijlage 1: richtafstanden tussen bedrijven en milieugevoelige functies

Lijst 1 van bijlage 1 bevat richtafstanden ten opzichte van een rustige woonwijk. Deze richtafstanden zijn afgestemd op de omgevingskwaliteit zoals die wordt nagestreefd in een rustige woonwijk of een vergelijkbaar omgevingstype. In de VNG-brochure is vermeld dat de richtafstanden uit bijlage 1 met één afstandsstap kunnen worden verlaagd indien sprake is van het omgevingstype gemengd gebied. Een richtafstand van 100 meter wordt in een dergelijk geval 50 meter. Aangenomen wordt namelijk dat een dergelijke omgeving al een hogere milieubelasting kent.

B: bijlage 4: beoordelingssystematiek voor gebieden met functiemenging

Het begrip gebied met functiemenging wordt gebruikt om een gebied aan te duiden waar men te maken heeft met milieubelastende en milieugevoelige functies die op korte afstand van elkaar zijn gesitueerd of waar men een grote levendigheid tot stand wil brengen. Belangrijk is dat de functies in dat gebied tenminste in enige mate elkaar moeten afwisselen. Dus niet bijv. alleen aan de randen van dat gebied. De richtafstanden uit bijlage 1 zijn in dat geval niet toepasbaar. In bijlage 4 worden 3 milieucategorieën toegekend:

  • bedrijven van categorie A: toelaatbaar aanpandig aan woningen
  • bedrijven van categorie B: toelaatbaar als ze bouwkundig zijn afgescheiden van woningen
  • bedrijven van categorie C: toelaatbaar indien gesitueerd aan een hoofdweg

Jurisprudentie over omgevingstypen gemengd gebied en gebied met functiemenging

  • ABRS 16 november 2016, no. 201604215/1/R6 – functies in gebied met functiemenging moeten elkaar tenminste in enige mate afwisselen
  • ABRS 14 december 2016, no. 201505759/2/R1, r.o. 7 – overgangsgebied tussen stad en een regionaal bedrijventerrein gemengd gebied?
  • ABRS 22 april 2015, no. 201307903/1/R1, r.o. 15.4 – woningen nabij spoorlijn voor stoomtrein gemengd gebied?

Bel voor meer informatie met Marian Harberink: 06 – 55 89 70 08 of mail naar info@omgevingsjurist.nl.

 

 

VNG brochure bedrijven en milieuzonering en functiemenging

Door

VNG brochure bedrijven en milieuzonering en functiemengingvng brochure bedrijven en milieuzonering

In een bestemmingsplan voor een centrumgebied wordt de herontwikkeling van een veilingterrein tot woningbouw mogelijk gemaakt. Appellanten zijn eigenaren van bedrijfspercelen die grenzen aan het plangebied. Zij vrezen voor belemmeringen in de bedrijfsvoering, een verminderde bereikbaarheid en parkeerproblemen. Verder betogen zij dat het plan de mogelijkheden tot herontwikkeling van hun percelen te veel belemmert. Ze geven daarnaast aan dat ten onrechte geen akoestisch onderzoek is verricht naar de feitelijke situatie.

De gemeente heeft bij de vaststelling van het bestemmingsplan gekozen voor de systematiek van functiemenging uit de VNG brochure bedrijven en milieuzonering. In die systematiek zijn bedrijven van categorie A toelaatbaar als ze aanpandig zijn aan woningen. Bedrijven van categorie B zijn toelaatbaar als ze bouwkundig zijn afgescheiden van woningen. De VNG brochure bedrijven en milieuzonering stelt daarbij geen eisen aan de afstand tot de woningen. De systematiek is beschreven in par. 2.3 en par. 4.4 van de VNG brochure.

De enige bestemmingen in het plangebied zijn de bestemmingen Wonen en Verkeer. Andere in de VNG brochure genoemde functies, zoals winkels en horeca, zijn binnen het plangebied niet toegestaan.

De Raad van State geeft het volgende aan: “Naar het oordeel van de Afdeling vormt het plangebied een woongebied met een zodanig aantal woningen en een zodanige oppervlakte, dat het niet kan worden aangemerkt als deel van een gebied met functiemenging. Dat rond het plangebied verschillende functies zijn gevestigd, maakt dat niet anders. Een gebied met functiemenging is in de VNG brochure namelijk beschreven als een gebied met een variatie aan functies en de Afdeling leidt onder meer uit de afbeelding op p. 63 van de VNG-brochure af dat de functies binnen dat gebied elkaar tenminste in enige mate moeten afwisselen. Dat is hier niet het geval, nu het gaat om een gebied van ongeveer 1,4 hectare met uitsluitend een woonfunctie waarbij alleen aan de randen van dat gebied naast wonen ook andere functies aanwezig zijn.”

Les uit deze uitspraak: beschrijf heel goed de kwalificatie van het betreffende gebied. Gaat het om een gemengd gebied, een rustige woonwijk of buitengebied of een gebied met functiemenging. Onderbouw waarom en maak daarbij gebruik van luchtfoto’s en andere illustraties.

Meer weten over de VNG-brochure? Bel Marian Harberink via 06-55897008 of mail naar info@omgevingsjurist.nl.

Zie voor de uitspraak ABRS 16 november 2016, no. 201604215/1/R6

 

 

VNG-brochure: onder rustige woonwijk valt ook rustig buitengebied

Door

VNG-brochure: onder rustige woonwijk valt ook rustig buitengebied

In de VNG-brochure ‘Bedrijven en milieuzonering’ worden richtafstanden genoemd die worden aanbevolen tussen gevoelige functies, zoals wonen, en bedrijvigheid. In een uitspraak van de Afdeling van 25 september 2013, no. 201207115/1/R1 komt de aanbevolen afstand van een kleinschalige camping tot woningen aan de orde. De richtafstand van 50 meter geldt voor het omgevingstype ‘rustige woonwijk’.

Appellant voert in beroep aan dat de gemeente deze afstand niet heeft kunnen toepassen, omdat er in dit geval sprake is van het buitengebied en niet van een stedelijke omgeving.

De Afdeling geeft het volgende aan: “In de VNG-brochure wordt een afstand van 50 m geadviseerd tussen een geluidgevoelig object en een kampeerterrein met keuken. Deze richtafstand geldt voor het omgevingstype ‘rustige woonwijk’. In de VNG-brochure staat dat daaronder ook wordt begrepen ‘rustig buitengebied’. Gelet hierop heeft de raad in redelijkheid aansluiting kunnen zoeken bij de richtafstand uit de VNG-brochure”. 

De Omgevingsjurist – specialist in onderbouwingen voor bedrijven en milieuzonering –

omgevingsjurist

Spuitzone boomgaard VNG-brochure is niet van toepassing bij open teelten

Door

Spuitzone boomgaard: VNG-brochure niet van toepassing  bij open teelten

In de praktijk gaat het regelmatig mis met dossiers die gaan over de te bepalen afstand tussen woningen en landbouwgronden met open teelten. Vaak wordt uitgegaan van de richtafstanden die genoemd worden in de VNG-brochure Bedrijven en milieuzonering. Al meerdere malen heeft de Afdeling bepaald dat voornoemde brochure niet van toepassing is. Dit komt omdat in de VNG-brochure afstanden worden genoemd tussen bebouwing en niet tussen bebouwing en open teelten.spuitzone boomgaard

Verder bevestigt de Afdeling ook nog eens dat ook de regelgeving voor inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer ook niet van toepassing is op open teelten, omdat deze gronden geen deel uitmaken van een inrichting. In het kader van een goede ruimtelijke ordening dient de gemeente wel af te wegen of er voldoende afstand tussen de landbouwgronden en de woningen. In het kader van deze beroepsprocedure heeft appellant echter niet naar voren gebracht dat bijv. onvoldoende afstand risico’s met zich kan brengen voor de gezondheid van de omwonenden. Om deze reden is de Afdeling niet verder ingegaan op dit aspect.

Het aspect spuitzone boomgaard dient te worden onderzocht in het kader van een goede ruimtelijke ordening, en dus bij ruimtelijke besluitvorming.

Zie uitspraak ABRS 31 juli 2013, no. 201301703/1/R6

omgevingsjurist

VNG-brochure ijsbaan past niet in omschrijving

Door

VNG-brochure ijsbaan – past niet in omschrijving VNG-brochure ‘Bedrijven en milieuzonering’. Wil niet zeggen dat er geen afweging moet plaatsvinden in kader van goed woon- en leefklimaat voor nabij gelegen woning

Via een bestemmingsplan maakt de gemeente een tijdelijke ijsbaan mogelijk. Appellant betoogt in beroep dat zijn privacy wordt aangetast door de voorziene ijsbaan, gelet op de beperkte afstand tussen de ijsbaan en zijn woning. Hij beroept zich hierbij op richtafstanden uit de VNG-brochure ‘Bedrijven en milieuzonering’. Volgens de raad is de VNG-brochure niet toegepast, omdat de ijsbaan naar verwachting slechts enkele dagen per jaar zal worden gebruikt. Volgens de raad is niet meer hinder te verwachten dan normaal te achten is in het maatschappelijk verkeer.

De Afdeling overweegt: “De ijsbaan is voorzien op 12 meter van de woning van appellant. Tijdens schaatsdagen zal de baan verlicht worden en zal er muziek ten gehore worden gebracht. Hierdoor is het aannemelijk dat appellant hinder zal ondervinden van de ijsbaan op schaatsdagen, waarbij het aantal schaatsdagen niet van te voren bekend is. De raad heeft de mogelijke gevolgen van de ijsbaan voor het woon- en leefklimaat van appellant echter in het geheel niet onderzocht. Dit klemt des te meer nu in het plan geen beperkingen zijn opgenomen omtrent het maximale aantal dagen dat de ijsbaan mag worden gebruikt en het maximum aantal bezoekers. Gelet hierop is de Afdeling van oordeel dat de raad zich zonder nader onderzoek niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de te verwachten hinder op het perceel van appellant geen onaanvaardbare gevolgen heeft voor het woon- en leefklimaat van appellant. (…).”

Zie uitspraak ABRS 6 maart 2013, no. 201204455/1/R4.

omgevingsjurist

VNG-brochure motorwinkel – kleinschaligheid van motorwinkel in verband met gevaar

Door

VNG-brochure motorwinkel – Gewenste kleinschaligheid van motorshop in verband met geluidsoverlast borgen in planregels en verbeelding van bestemmingsplanVNG brochure motorwinkel

Het bestemmingsplan maakt een motorshop mogelijk met ondergeschikte reparatie van motoren. Appellanten betogen dat zij geluidhinder zullen ondervinden vanwege de werkzaamheden in de werkplaats en indirecte geluidhinder vanwege de verkeersaantrekkende werking van de motorshop.

De raad betoogt dat kan worden voldaan aan de geluidvoorschriften uit het Barim en dat daarom kan worden afgeweken van de in de VNG-brochure aanbevolen afstanden wat betreft het aspect geluid en gevaar.

Volgens de Afdeling staat vast dat de woning op een afstand van slechts 4 meter is gelegen tot het bouwvlak van de voorziene motorwinkel. Wat betreft het aspect gevaar heeft de raad zich op het standpunt gesteld dat kan worden afgeweken van de VNG-brochure, nu dat aspect met name een rol speelt bij grootschalige werkplaatsen voor de reparatie van motorfietsen, terwijl het plan voorziet in een kleinschalige motorwinkel waarbij reparatie en onderhoudswerkzaamheden ondergeschikt zijn aan de verkoop van motoren. De raad heeft ter zitting toegelicht dat de ondergeschiktheid van de werkplaats aan detailhandel is gewaarborgd doordat in de plantoelichting een bouwtekening van de motorwinkel is opgenomen en met het plan is beoogd overeenkomstig deze bouwtekening maximaal een oppervlakte van 70 m² voor de werkplaats mogelijk te maken.

“Uit artikel 3.1.6, eerste lid, van het Besluit ruimtelijke ordening volgt dat een bestemmingsplan vergezeld gaat van een plantoelichting. Deze plantoelichting maakt geen deel uit van het plan. Aan de plantoelichting en de daarin opgenomen bouwtekening komt derhalve geen bindende betekenis toe. Nu de raad mede vanuit het oogpunt van veiligheid heeft beoogd een werkplaats van 70 m² mogelijk te maken, is het plan in zoverre in strijd met de bij het voorbereiden van een besluit te betrachten zorgvuldigheid vastgesteld en berust het in zoverre niet op een draagkrachtige motivering.”

Zie uitspraak ABRS 13 februari 2013, no. 201112037/1/R4.

omgevingsjurist

woningen op niet gezoneerd bedrijventerrein worden in kader van milieuregelgeving minder beschermd dan woningen buiten een niet-gezoneerd bedrijventerrein

Door

Woningen op niet gezoneerd bedrijventerrein worden in kader van milieuregelgeving minder beschermd dan woningen buiten een niet-gezoneerd bedrijventerrein

Dit onderwerp komt aan de orde in een uitspraak van de Afdeling van 30 januari 2012. De gemeente heeft een ontwerpbestemmingsplan in procedure gebracht voor het mogelijk maken van een woning op een afstand van ongeveer 30 meter van een tankstation. Naar aanleiding van een zienswijze van de exploitant van het tankstation, heeft de raad vervolgens het verzoek om herziening van het bestemmingsplan geweigerd.

De garage met het tankstation is een categorie 3 bedrijf, waarvoor in de Staat van Bedrijfsactiviteiten van het ontwerpbestemmingsplan een richtafstand van 50 meter staat genoemd. Nabij het tankstation staat een reeds bestaande bedrijfswoning. De afstand van deze bedrijfswoning tot het tankstation is ongeveer 9 meter.

De gemeente stelt dat het aannemelijk is dat een nieuwe woning op het perceel de uitbreidingsmogelijkheden van het tankstation zou kunnen beperken.

De Afdeling overweegt: “De omstandigheid dat de bedrijfswoning op het perceel dichterbij dit bedrijf staat leidt niet tot een ander oordeel. Weliswaar wordt deze woning in het kader van de milieuregelgeving ook beschermd tegen geluidoverlast als gevolg van een inrichting waartoe deze niet behoort, maar de woning staat op een niet-gezoneerd bedrijventerrein. Aan woningen op een niet-gezoneerd bedrijventerrein komt in het kader van de milieuregelgeving op grond van het Activiteitenbesluit milieubeheer en volgens de Handreiking Industrielawaai en vergunningverlening minder bescherming toe dan aan woningen buiten een niet-gezoneerd bedrijventerrein.”

Zie uitspraak ABRS 30 januari 2013, no. 201207709/1/R1

omgevingsjurist

Stacaravans milieugevoelige objecten bij afweging of sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat – VNG brochure Bedrijven en milieuzonering

Door

Stacaravans milieugevoelige objecten bij afweging of sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat

De raad heeft een aanvraag om een herziening van het bestemmingsplan afgewezen voor het legaliseren van 5 stacaravans op een camping. Deze stacaravans bevinden zich op een afstand van ongeveer 50 meter van een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Volgens appellant heeft de gemeente ten onrechte de aanvraag afgewezen. Hij voert aan dat de stacaravans niet permanent bewoont worden mede door de bouwkundige verschillen met een recreatiewoning.

De Afdeling overweegt: “Anders dan appellant betoogt heeft de raad zich in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening aan de bewoners van de stacaravans een aanvaardbaar verblijfsklimaat moet worden geboden. Daarbij heeft de raad de stacaravans mogen aanmerken als milieugevoelige objecten die bescherming verdienen. De stelling van appellant dat de stacaravans niet permanent worden bewoond, maakt dit niet anders, nu ook aan niet permanent bewoonde milieugevoelige objecten een zekere mate van bescherming kan worden toegekend. Het betoog faalt. 

Uitspraak ABRS 23 januari 2013, LJN: BY9190

omgevingsjurist

Slachterij VNG-brochure – onderscheid tussen verwerken en bewerlen vlees

Door

Slachterij VNG-brochure – Het onderscheid in planregels tussen het verwerken van vlees en het bewerken van slachtbijproducten is ruimtelijk relevant

In een bestemmingsplan mogen alleen ruimtelijk relevante aspecten worden geregeld. De wet geeft geen houvast voor de beantwoording van de vraag wat onder ‘een goede ruimtelijke ordening’ moet worden verstaan. Welke regels zijn nodig met het oog op een goede ruimtelijke ordening?

Bovengenoemd onderwerp komt aan de orde in een uitspraak van de Afdeling van 27 december 2012, no. 201109903/1/R3. De gemeente heeft voor een slachterij een maatbestemming opgenomen in het bestemmingsplan: ‘Bedrijf – 1’ met de aanduiding ‘specifieke vorm van bedrijf – vleesverwerking’. Verder is in de planregels een onderscheid gemaakt tussen de bewerking van slachtbijproducten en de verwerking van overig vlees. De eigenaar van het bedrijf is het hier niet mee eens en stelt in beroep dat het onderscheid ruimtelijk niet relevant is. Volgens hem brengt het op- en overslaan en het invriezen geen overlast met zich en voor zover er wel overlast is te verwachten, kan hiermee bij de vergunningverlening in het kader van de milieuwetgeving rekening worden gehouden.

De Afdeling overweegt: “De raad heeft zich in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat het onderscheid tussen de verwerking van vlees en de bewerking van slachtbijproducten ruimtelijk relevant is. Daarbij heeft de raad in aanmerking kunnen nemen dat een inrichting voor de bewerking van slachtbijproducten in de brochure ‘Bedrijven en milieuzonering’ van 2009 van de VNG in een zwaardere categorie is ingedeeld dan een inrichting voor de verwerking van vlees en dat de bewerking van slachtbijproducten in het bijzonder vanwege het geuraspect een grotere ruimtelijke uitstraling heeft. Het betoog van appellant dat bij de vergunningverlening in het kader van de milieuwetgeving rekening kan worden gehouden met geurhinder vanwege de beperking van slachtbijproducten gaat eraan voorbij dat de raad hierover bij de vaststelling van het plan een afweging dient te maken.”

omgevingsjurist