Stadslandbouw – zal het fenomeen stadslandbouw overwaaiien als een hype?
Stadslandbouw vind ik persoonlijk een hele mooie ontwikkeling. Het is meer dan een volkstuin, het is een nieuwe manier van denken over de voedselvoorziening in de stad en kan uitgroeien tot iets heel moois en blijvends. Steeds meer stadsbewoners hebben belangstelling om eigen groenten te verbouwen en naar de oorsprong van voedsel. Stadslandbouw onderscheidt zich van de klassieke landbouw doordat het bewust interactie zoekt met de stad.
Om landbouw in de stad niet als hype te laten overwaaiien is het nodig om lokale en regionale voedselproductie in gemeentelijke structuurvisies een plek te geven. Een voorloper in de VS op dat gebied is Philadelpia, waar programma’s zijn ontwikkeld voor stadslandbouw, zoals de Philadelphia’s Green Program. Het doel van het programma is om in 2015 locaties in de stad te creëren waar lokaal verbouwd voedsel is te kopen op maximaal 10 minuten loopafstand voor tenminste 75% van de inwoners. Verdere doelen zijn:
- 12 commerciële stadsboerderijen;
- 35 nieuwe boerenmarkten
- 59 voedselproducerende stadstuinen.
Hoewel er in Nederland ook steeds meer initiatieven worden ontwikkeld en uitgevoerd, kampen initiatiefnemers ook met problemen. Eén van de grootste bezwaren is het feit dat gemeenten vaak alleen maar tijdelijk medewerking willen verlenen (op basis van een tijdelijke omgevingsvergunning). Meestal voor een periode van 5 jaar. Op basis hiervan kunnen geen vaste projecten worden ontwikkeld, zullen banken of andere financiers geen leningen verstrekken en kan er geen commercieel bedrijf worden opgezet. Dat laatste is belangrijk, omdat hobbymatige projecten vaak geen lang leven is beschoren.
Om stadslandbouw ook in Nederland te laten slagen is het belangrijk dat het aantrekkelijk wordt gemaakt voor initiatiefnemers en op de politieke agenda wordt gezet. Bij veel bestuurders zal echter nog het beeld bestaan dat landbouw alleen thuishoort op het platteland en niet in de stad. Dit vergt een mentaliteitsverandering die enige tijd zal kosten.
Hoewel het erg positief is dat steeds meer bewoners belangstelling hebben voor stadslandbouw en eigen groenten verbouwen, is het om stadslandbouw serieus te laten slagen ook van belang dat er naast hobbymatige activiteiten ook een inkomen uit gegenereerd kan worden. Om die reden is het belangrijk om locaties aan te wijzen in de stad die geschikt kunnen worden gemaakt voor stadslandbouw.
Oproep aan gemeenten: neem stadslandbouw op in het bestemmingsplan!
