Afstanden VNG-brochure niet klakkeloos toepassen

Afstanden VNG-brochure niet klakkeloos toepassenafstanden VNG-brochure

Al in 2012 schreef ik in een blogbericht dat de richtafstanden uit de VNG-brochure niet klakkeloos overgenomen moeten worden. De VNG-brochure is sterk verouderd en eigenlijk niet meer goed toepasbaar in praktijksituaties. Het gaat uit van traditionele bedrijvigheid met – anno 2019 – meestal verouderde productiemethoden. Veel bronnen die bijv. geluid kunnen veroorzaken zijn sterk verbeterd (minder geluid), etc. Het is in de praktijk beter om maatwerk toe te passen in plaats van de veelal verouderde algemene richtafstanden uit de VNG-brochure. Inmiddels is er een ‘opvolger’ gereed: ‘Staalkaart Bedrijfsmatige activiteiten’. Deze staalkaart voor het toekomstige omgevingsplan is ook gericht op de integratie van het ruimtelijk spoor en het milieuspoor. Ook hier geldt dat het een hulpmiddel is.

Op basis van een uitspraak van 27 maart 2019 (zaaknummer: 201803188/1/R3) van de Afdeling wordt dit nog eens bevestigd. In dit geval ging het om beroep tegen het vastgestelde bestemmingsplan “Lijnbaankwartier-Coolsingel”. Appellanten exploiteren horeca-inrichtingen in het centrum van Rotterdam. Zij betogen dat het bestemmingsplan het mogelijk maakt dat er woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen worden gerealiseerd die dichter bij de horeca-inrichtingen liggen dan de woningen die op dit moment het meest nabij liggen. Op deze woningen zijn de activiteiten en de isolatievoorzieningen van de horeca-inrichtingen afgestemd.

Zij wijzen erop dat het volgens het bestemmingsplan zelfs mogelijk is dat woningen worden gerealiseerd in het complex waarin ook de horeca-inrichtingen gevestigd zijn of in de gebouwen die daar recht tegenover liggen. Verder stellen zij dat het bestemmingsplan ten onrechte geen eisen bevat met betrekking tot de isolatie van de te realiseren geluidgevoelige bestemmingen tegen het geluid van de horeca-inrichtingen en terrassen. Het gevolg is volgens hen dat niet meer kan worden voldaan aan de geluidseisen in het Activiteitenbesluit. (…) Het voorgaande is volgens hen des te kwalijker, omdat de geluidsbelasting van weg- en tramverkeer ook al hoog is.

De Afdeling overweegt als volgt: “(…) Voor zover de raad zich op het standpunt stelt dat het vorige plan ook voorzag in de mogelijkheid van woningbouw in de nabijheid van de horeca-exploitaties, overweegt de Afdeling dat in het kader van het nu voorliggende plan alle betrokken belangen behoren te worden afgewogen, waarbij wordt bezien in hoeverre het plandeel in overeenstemming is met een goede ruimtelijke ordening. 

De in de VNG-brochure opgenomen afstanden zijn indicatief. Tussen de voorziene woningen en de horeca-exploitaties kan in sommige gevallen worden voldaan aan de richtafstand van 10 m, zoals opgenomen in de VNG-brochure. [Appellanten] hebben echter aannemelijk gemaakt dat ondanks dat aan deze richtafstand wordt voldaan, niet vaststaat dat zij door de voorziene woningen niet in hun bedrijfsvoering zullen worden beperkt. Daarbij is van belang dat akoestisch deskundigen hebben gesteld dat niet meer kan worden voldaan aan de geluidseisen in artikel 2.19a van het Activiteitenbesluit. Gelet op het voorgaande heeft de raad niet kunnen volstaan met de enkele verwijzing naar de VNG-brochure, maar had hij moeten onderzoeken of de horeca-exploitaties van [appellanten] na de realisering van de woningen nog zullen kunnen voldoen aan de in artikel 2.19a van het Activiteitenbesluit gestelde normen. (…)”. Afstanden VNG-brochure

Bel voor specifieke onderbouwingen en adviezen over milieuzonering naar 010 – 268 0689 of mail.

VNG-brochure is niet verplicht bij woon- en leefklimaat

VNG-brochure is niet verplicht bij bepalen afstanden woon- en leefklimaatVNG-brochure

De VNG-brochure is een handreiking voor maatwerk. In de praktijk worden de genoemde afstanden echter vaak als ‘waarheid’ gezien en niet als hulpmiddel. In de brochure is het uitgangspunt: gemotiveerd toepassen. In feite is er veel mogelijk, mits goed onderbouwd. Vaak wordt ook gedacht dat de toepassing van de VNG-brochure verplicht is bij het onderbouwen van afstanden tussen bijv. woningen en bedrijven. Dat is echter niet zo. In onderstaande uitspraak komt onder meer dit aan de orde.

Het bestemmingsplan in kwestie maakt de uitbreiding van een staalbedrijf mogelijk. Appellanten zijn van mening dat de gemeente ten onrechte niet de richtafstanden uit de brochure heeft toegepast. De raad heeft zich op het standpunt gesteld dat gezien de ligging van de bedrijfswoningen op het bedrijventerrein een lager beschermingsniveau kan worden toegepast. Daarom is aansluiting gezocht bij de geluidnormen uit het Activiteitenbesluit (tabel 2.17c). Als aan de geluidnormen voor gevoelige gebouwen op een bedrijventerrein uit het Activiteitenbesluit kan worden voldaan acht de raad het plan ruimtelijk aanvaardbaar.

Op grond van artikel 2.17, eerste en derde lid, van het Activiteitenbesluit gelden voor gevoelige objecten op een bedrijventerrein de geluidnormen die zijn opgenomen in voornoemde tabel 2.17c. De Afdeling acht de keuze van de raad (…) voor wat betreft het beschermingsniveau van de woningen, aansluiting te zoeken bij de geluidnormen van artikel 2.17c niet onredelijk. Indien vaststaat dat aan deze geluidnormen wordt voldaan, mag de raad ervan uitgaan dat in beginsel sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Dit laat onverlet dat uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening aanvullend dient te worden bezien of ter plaatse van de woningen wat betreft de geluidbelasting een aanvaardbaar woon- en leefklimaat kan worden gegarandeerd. Er bestaat echter geen grond voor het oordeel dat de raad daartoe de VNG-brochure had meoten toepassen. Overigens is in de brochure aangegeven dat de daarin opgenomen richtafstanden niet zonder meer kunnen worden toegepast op een bedrijventerrein.” Zie verder uitspraak ABRS 5 december 2018, no. 201701113/1/R2.

 

 

 

grotere milieubelasting toestaan op bedrijfswoning bedrijventerrein

Grotere milieubelasting toestaan op bedrijfswoning bedrijventerreingrotere milieubelasting

De relatie bedrijfswoning en bedrijventerrein is een ongelukkige. Meestal gaat het om situaties die lang geleden zijn ontstaan omdat in een ver verleden de ondernemer bij zijn bedrijf woonde. De ellende begint vaak als de ondernemer de betreffende woning verkoopt aan een derde die vervolgens gaat klagen over stank- of geluidsoverlast. Hoewel door de technologische ontwikkelingen al minder vaak is van geluid- of stankoverlast, zijn er vrijwel altijd factoren aanwezig die zorgen voor hinder voor omwonenden. Dat kan ook laden en lossen zijn in de vroege ochtend. Meestal wil men wel de lusten ervaren (goedkopere woning), maar niet de lasten. Men vergeet zich vaak de vraag te stellen: waarom woon ik eigenlijk op een bedrijventerrein?

In een uitspraak van de Afdeling van 19 september 2018 komt de relatie bedrijfswoning en bedrijventerrein aan de orde. Wat was er aan de hand?

De raad heeft een nieuw bestemmingsplan vastgesteld voor een bedrijventerrein. De appellant betreft een eigenaar van een bedrijfswoning op het bedrijventerrein. Op grond in de nabijheid van zijn woning worden in het nieuwe plan bedrijven toegestaan met een milieucategorie van 3.1 en 3.2 in plaats van milieucategorie 1 en 2, zoals in het voorheen geldende plan. Appellant vreest als gevolg hiervan een aantasting van zijn woon- en leefklimaat. Hij wijst erop dat niet aan de aanbevolen richtsafstand wordt voldaan zoals aangegeven in de VNG-brochure.

De Afdeling overweegt als volgt: “Aan een voorheen geldend bestemmingsplan kunnen in het algemeen geen blijvende rechten worden ontleend. De raad kan op grond van gewijzigde planologische inzichten en na afweging van alle betrokken belangen andere bestemmingen en regels vaststellen. In dit geval heeft de raad ervoor gekozen om, met het oog op een aantrekkelijk vestigingsklimaat, ter plaatse van in het geding zijnde gronden, bedrijven van milieucategorie 3.2 en 3.1 toe te staan. (…)

De Afdeling stelt vast dat het aan de orde zijnde gebied gekwalificeerd kan worden als een ‘gemengd gebied’. De raad heeft vanwege de omstandigheid dat in dit geval sprake is van een bedrijfswoning op een bedrijventerrein aanleiding gezien voor de bedrijven van milieucategorie 3.2 een richtafstand van 30 meter te hanteren. De Afdeling is van oordeel dat de raad in redelijkheid  deze richtafstand heeft kunnen hanteren voor bedrijven van milieucategorie 3.2 tot de bedrijfswoning van appellant. Hierbij acht de Afdeling (…) het van belang dat voor een bedrijfswoning op een bedrijventerrein in het algemeen een grotere milieubelasting aanvaardbaar kan worden geacht dan voor een burgerwoning (…). Lees meer in r.o. 4.4 van uitspraak ABRS 19 september 2018, no. 201709944/1/R1.


Meer weten over richtafstanden, het verkorten ervan of een andere oplossing voor bedrijfswoningen op een bedrijventerrein?

de omgevingsjurist

Gemengd gebied VNG-brochure in buitengebied

Gemengd gebied VNG-brochure in buitengebiedgemengd gebied VNG-brochure

Een gemengd gebied in de zin van de VNG-brochure is een gebied met een matige tot sterke functiemenging. Direct naast woningen komen andere functies voor zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid, alsmede gebieden die direct langs de hoofdinfrastructuur liggen, kunnen als gemengd gebied worden beschouwd volgens de VNG-brochure. Waarom is deze kwalificatie zo belangrijk?

Het is erg belangrijk om een in een onderbouwing goed aan te geven hoe het plangebied kan worden gekwalificeerd. Is het een rustig buitengebied of een gemengd gebied? Onderbouw dit met foto’s en voer een schouw in het plangebied uit. Bij een gemengd gebied kunnen de richtafstanden die genoemd worden in bijlage 1 met 1 afstandsstap terug worden gebracht. Dit kan aanzienlijk schelen. Een goede onderbouwing ervan is dus heel belangrijk.

Gemengd gebied VNG-brochure? In deze zaak ging dat helaas mis. Volgens de gemeente was er ter plaatse sprake van lintbebouwing in het buitengebied. Aan de betreffende weg staat een aantal, al dan niet voormalige, boerderijen. Ook ligt het perceel nabij een bebouwingsconcentratie. Verder zijn er bedrijven aanwezig zoals een boomkwekerij, een bedrijf dat voorziet in koetsenverhuur en kleinschalig logeren alsmede een veehouderij. Ook ligt er volgens de gemeente een drukke weg op relatief korte afstand van het perceel.

Volgens de Afdeling is er echter geen sprake van een gemengd gebied in de zin van de VNG-brochure: “(…) Ter plaatse van het plangebied is voornamelijk sprake van uitgestrekte agrarische gronden met verspreid liggende agrarische bouwvlakken. Naast het plangebied ligt alleen de boerderij van appellant met schuin daartegenover de bijbehorende bedrijfsbebouwing. De eerstvolgende bebouwing ligt op meer dan 200 m en ook de door het college genoemde weg ligt op ongeveer 250 m. Verder bevinden zich in het gebied verspreid liggende woningen, welke veelal een agrarische oorsprong kennen. Dat op grotere afstand van het perceel enkele al dan niet agrarische bedrijven en woningen aanwezig zijn, doet naar het oordeel van de Afdeling niet af aan de omstandigheid dat de omgeving ter plaatse als overwegend agrarisch, en niet als gemengd gebied, valt te kwalificeren. (…).”  Lees meer in r.o. 9.1 van uitspraak ABRS 6 september 2017, no. 201608659/1/R2

Vragen of een onderbouwing nodig?

omgevingsjurist